Endometriozis Nedir?

Çikolata kisti olarak da adlandırılan endometriozis pek çok kadın+’yı etkileyen kronik bir hastalık. Çok ağır regl ağrıları, regl düzensizliği gibi semptomlar dışında belirti göstermeyen endometirozis kadın+’ların hormon dengesini bozabiliyor, anemi yaratabiliyor, sırt/pelvik ağrılarına, idrar yolu enfeksiyonlarına ve rahimde geniş çaplı kistlerin oluşmasına sebep olabiliyor. Endometriozis ilerleyen aşamalarda sindirim, boşaltım, üreme, solunum ve sinir sistemini etkileyebiliyor.

Tüm dünyada 200 milyon kadını etkileyen, en ciddi iş gücü kaybı ve okul devamsızlığı sebeplerinden biri olan endemetriozis organ kayıpları, hasarlar ve kişiyi evden çıkartmayacak derecede ağrı yapabilen bir rahatsızlık, rahim iç dokusuna benzer dokunun rahim dışında, vücudun diğer bölgelerin yerleşmesi ile oluşuyor.

Aslında çikolata kisti, endometriozis hastalığı sonucu oluşan bir kist türü. Endometriozis hastası birçok kadında çikolata kistine de rastlanır. Ancak kistsiz de endometriozis olabileceğini unutmamak gerekmektedir.

Teşhis Nasıl Yapılır?

Endometriozis tanısının konabilmesinin tek yolu laparoskopi yaptırmak ve biyopsi (doku örneği) almaktır. Laparoskopi, göbek deliğine ince bir kameranın yerleştirildiği genel anestezi altında gerçekleştirilen cerrahi bir işlemdir. Bu işlem ile endometriozis içerdiği düşünülen doku çıkarılır ve tanıyı doğrulamak için mikroskop altında incelenmek üzere patoloğa gönderilir.

Ancak tanı almak için her zaman ameliyat olmak zorunda kalmazsınız. Doktorunuz doğru sorular,endometriozis için özelleşmiş ayrıntılı bir muayene ve ultrason ya da bazen MR yardımı ile tanınızı büyük ölçüde koyabilir ve tedavi planınızı önerebilir.

Tedavi

Endometriozis için üç çeşit tedavi vardır; tıbbi tedaviler (ilaçlar), cerrahi tedaviler (ameliyat içeren) ve tamamlayıcı tedaviler (fizyoterapi, psikoloji, tamamlayıcı tıp vb.)

Kabaca tedavileri hormon içerenler ve hormon içermeyenler diye 2 ye ayırabiliriz.  Hormonal tedaviler, bu günün teknolojisinde çeşitli formlarda hormon içeren ilaçlardır. Kistler ameliyat edilerek ve hormon dengeleyici ilaçlarla kontrol altına alınabilir.

Tedaviye başlamadan önce aralarındaki farkları ve size hangisinin neden uygun olacağını doktorunuza sormayı unutmayın. Tüm tedavi türlerinin avantajları ve dezavantajları vardır ve sizin için doğru kombinasyonu bulmadan önce farklı türlerde birkaç tedaviye ihtiyacınız olabilir.

Hormonal olmayan ilaçlar arasında doktorunuzun planladığı ağrı kesiciler bulunur. Bu ilaçlar, endometriozis ile ilişkili olabilecek ağrıyı hafifletmek için tasarlanmıştır, ancak mevcut endometriozisi tedavi etmezler. Hastalığınızın durumuna göre tek başlarına veya diğer tedavilerle kombinasyon halinde kullanılabilirler.

Eğer tedaviniz için cerrahi planlandıysa cerrahınız muhtemelen laparoskopi önerecektir. Çok nadiren, laparoskopi ile başlatılan ameliyatı tamamlamak veya ameliyat sırasında ortaya çıkabilecek bir komplikasyonla başa çıkmak için açık ameliyat gerekir. Ameliyat olmaya karar verirseniz olası komplikasyonları ve bunların oluşma olasılığını tartışmalısınız. Doktorunuz belirti ve bulgularınıza göre size özel riskleri açıklayacak ve ameliyatınız için bir onay formu doldurmanızı isteyecektir.

Fizyoterapistler, akupunktur uzmanları, algologlar, beslenme uzmanları, homeopatlar ve psikologlar gibi diğer sağlık profesyonelleri ile görüşmek endometriozisli kişiler için çok yararlı olabilir. Bu tedavilere başlamadan önce doktorunuzla konuşmayı unutmayın.

Doktorunuz kas problemleriniz olduğunu veya mesane ve bağırsak problemleriniz olduğunu düşünürse sizi fizyoterapiste yönlendirebilir.

Klinik psikolog, kronik ağrınız varsa size en çok yardımcı olacak kişilerden biri olabilir. Psikoloğa yönlendirilirseniz, bunun nedeni doktorunuzun “her şey kafanızda olduğunu” düşünmesi değil, semptomlarınızla baş etmenin geleneksel yöntemlerinin sınırlı bir yardımı olmasıdır. Ağrı yönetiminde uzmanlaşmış bir Klinik Psikolog, kronik ağrı ile başa çıkmada yardımcı olduğu tespit edilen belirli stratejileri öğreterek ve ayrıca ilişkiler üzerindeki etki, stres, kaygı, depresyon ve ruh hali değişimleri gibi ilişkili sorunları yönetmek için stratejiler öğreterek yardımcı olabilir.

Endometriozis hakkında bilinçlenmek ve kadın+’ların tanı alma sürecini kolaylaştırmak için sağlık çalışanlarının bu alandaki farkındalığı artırılmalıdır.