Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar artıyor

Üyelerimizden SGYD (Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği) Program Koordinatörü Beste Acevit ve Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği Genel Koordinatörü Melis Arslan, cinsel yolla aktarılan enfeksiyonların gençler ve seks işçileri üzerindeki etkilerini CİSÜ Platformu adına diken’e anlattı:

‘Yargılamayan, genç dostu hizmetlere ihtiyaç var’

Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları Platformu CİSÜ Platformu sözcüsü Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği Program Koordinatörü Beste Acevit şöyle devam etti: “Gençler güvenilir ve doğru bilgiye erişemediğinde ihtiyaçları olan hizmete ulaşmaları da zorlaşıyor. Etkili korunma yöntemleri yerine, geleneksel uygulamaları tercih edilebiliyor. Riskli davranışlarda bulunabiliyor. Bilimsel olmayan bilgiler, kendilerine zarar verebilecek uygulamalara itebiliyor. Gençlerin yargılamadan uzak, genç dostu sağlık hizmetlerine erişmesi çok önemli. Yaşa, kültüre, cinsiyete, cinsel yönelime, cinsiyet kimliğine duyarlı, kapsamlı, kapsayıcı sağlık hizmeti temel ihtiyaçlar arasında yer alıyor.”

Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği’nin hazırladığı ‘HIV Başta Olmak Üzere Cinsel Yolla Aktarılan Enfeksiyonlarla ilgili Gençlerin Bilgi ve Hizmetlere Erişimi: Sanal Akran Soru Sor Alanı Analizi Raporu‘ da cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili en çok ihtiyaç duyulan bilginin test ve tanıya dair olduğu gösteriyor. Rapor gençlerden gelen soruların analiziyle hazırlandı. Soruların yüzde 23’ü güvenli cinsellik ve onay, yüzde 17,5’i beden, yüzde 14,2’si cinsel haklar ve gençlerin durumu, yüzde 10,6’sı cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlar, yüzde 9,3’ü istenmeyen ve/veya riskli gebeliklerin önlenmesi, yüzde 6,3’ü HIV ve AIDS ile ilgili. Acevit, “Gençler bu enfeksiyonlara dair temel düzeyde güvenilir bilgiye ve sağlık hizmetlerine erişemiyor” dedi.

Gençler ayrımcılık ve damgalanmaktan çekiliyor

Doğru ve yeterli bilgiye ulaşılamaması HIV başta olmak üzere cinsel yolla aktarılan enfeksiyon tanısı alan gençleri ayrımcılık ve damgalanmayla karşı karşıya bırakıyor. Acevit, şunları dedi: “Bunu partnerleriyle ilişkilerinden, sağlık hizmet sunucularına kadar farklı sosyal çevrelerde yaşıyorlar. Dışlanma, taleplerini dile getirme konusunda çekinme, sağlık hizmetini hiç almama ya da yarıda bırakma gibi sorunlara yol açıyor. Karşılanmayan ihtiyaçlar attıkça gençler olumsuz koşullarla karşılaşmaya devam edecek. Bu durum HPV’ye bağlı kanser olasılığını, dünyada artışta olan gonore, klamidya, sifiliz vb. enfeksiyonların gençler arasında aktarımının yükselmesi, HIV ile yaşayanların maruz bırakıldığı ayrımcılığın derinleşmesi, partner şiddeti gibi ciddi sorunları doğurma riskini de barındırıyor.”

‘Seks işçisi için kondom külfet oldu’

Seks işçileri CYBE açısından riskli grupta yer alıyor CİSÜ Platformu Sözcüsü Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği Genel Koordinatörü Melis Arslan, seks işçilerinin de cinsel sağlıkla ilgili doğru bilgiye erişim açısından sıkıntı yaşadığını söyledi. Cinsel birliktelikle aktarılan enfeksiyonlardan korunmanın en etkili yolunun kondom (prezervatif) olduğunu belirten Arslan, şunları söyledi: “Ülkenin ekonomik durumundan dolayı kondoma erişim çok güçleşti. Seks işçileri kondoma erişimde sıkıntı çekebiliyorlar. Kondom alamamak, enfeksiyonları hem müşterilerden seks işçilerine hem de seks işçilerinin başkalarına aktarmasına yol açabiliyor. Çalışmalarımıza göre bir seks işçisi ayda yaklaşık 350 kondom (ilişkide birden fazla kondom gerekebiliyor) kullanabiliyor. 10-12’lik paketler, 100-150 lira bandında. Bu çok büyük ve erişilemeyecek bir külfet oldu. Korunma materyallerine erişimin önünün açılması çok önemli.”

Arslan sözkonusu enfeksiyonların en büyük belirtilerinin, ‘hiçbir belirti göstermemek’ olduğunu söyledi: “Bazıları ‘ben temizim, bende herhangi bir enfeksiyon yok, bak bana ne kadar sağlıklı görünüyorum’ diyerek veya daha fazla para teklif ederek seks işçilerini kondom kullanmamaya ikna etmeye çalışıyorlar. Aynaya bakınca enfeksiyonla enfekte olup olmadığı anlaşılmaz. Bağışıklık sistemi insandan insana değişir. Örneğin HIV, 10-12 yıl hiçbir belirti göstermeden varlığını sürdürebilir ve kondomsuz ilişkiye girildiği sürece de aktarılır. Kondomsuz ilişkiye girerek enfeksiyonları birbirlerine aktarmaya, toplum sağlığını olumsuz etkilemeye devam eden bir sürü kişi var. Cinsel sağlıkla ilgili doğru bilgiye erişim artırılmadan, önleyici yöntemlere ulaşım kolaylaşmadan cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlar etkili olur.”

Kayıtlı seks işçilerinin düzenli aralıklarla testlerini yaptırmaları yasal zorunluluk. Ancak kayıtsız çalışanlarda bu sorumluluk tamamen seks işçisinin. Çoğunun sosyal güvencesi yok. Arslan, “Örneğin trans kadınlar hem de cinsiyet kimlikleri hem de mesleklerinden dolayı sağlık kurumlarında ayrımcılığa maruz kalacaklarını bildikleri için gitmemeyi tercih ediyorlar” dedi.

Haberin tamamına ulaşmak için tıklayınız.