HASUDER, ikinci ay saha raporunu yayınladı

Üyelerimizden Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), saha ekibinin Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş’taki sekiz ilçedeki tespit ve değerlendirmelerini içeren “6 Şubat Depremleri İkinci Ay Saha Raporu”nu yayınladı.

Mart ayı sonunda deprem bölgesine ikinci değerlendirme gezisini gerçekleştiren HASUDER, Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş’ta Antakya, İskenderun, Kırıkhan, Arsuz, İslahiye, Nurdağı ve
Pazarcık olmak üzere yedi ilçeyi ziyaret ederek 15 halk sağlığı uzmanı, beş halk sağlığı akademisyeni ve dört halk sağlığı araştırma görevlisi ile görüştü: “Gördüğümüz ilk şey halk sağlığı uzmanlarının sahada çok iyi çalıştığı ancak büyük bir iş yükü altında olduklarıydı. Sağlık Bakanlığı ise aradan geçen iki aylık süreye rağmen halen sahada yeterince organize olamamıştı. Bölgede çalışan depremzede hekimlerin,
diğer illerden sahaya yapılan geçici görevlendirmelerin ve zorunlu hizmetle yeni ataması yapılan uzmanların en temel gereksinimi olan barınma sorunları halen çözülememişti.”

“Üreme sağlığı ve cinsel sağlık hizmetleri ertelenemez”

HASUDER, tespit ve gözlemleri sonucu bölgede alınması gereken halk sağlığı önerilerini şöyle sıralıyor:

• Deprem bölgesindeki tüm nüfusu kapsayacak şekilde, temel yaşam gereksinimleri (barınma, beslenme, sanitasyon, atıklar, su, güvenlik vb) öncelikle sağlanmalıdır. Deprem bölgesinde çalışmakta olan sağlık personelinin ve zorunlu hizmet ataması yapılan hekimlerin barınma sorunu acil çözüm beklemektedir.
• Deprem sonrası alt yapının bozulması, güvenli içme ve kullanma suyunun her yerde olmaması, atıkların kaldırılamaması, bağışıklama hizmetlerinde aksama, iklim koşulları gibi sorunlar nedeniyle salgın riski vardır. Halen geçici yerleşim merkezlerinde uyuz ve bit salgınlarına sıklıkla rastlanmaktadır.
• Kırılgan grupların (bebekler, çocuklar, gebeler, kadınlar, yaşlılar, engelliler vb.) desteklenmesi özellikle önemlidir. Hizmetlerin sunulmasında toplulukların göçmenlik durumları, dini, kültürel, etnik, siyasi vb. farklılıklarından kaynaklanabilecek eşitsizliklere fırsat verilmemelidir.
• Depremden en fazla etkilenen grupların başında çocuklar gelmektedir. Özellikle bebeklik çağındaki çocuklar için vücut ısısının korunması önemlidir. Bebek yaş grubunda “anne sütü” kullanımı önemlidir. Çocukluk çağı aşılamalarına kesintiye uğramadan devam edilmesi sağlanmalıdır. Çocuklar bu büyük afette yakınlarını kaybetmiş olabilirler. Bu nedenle çocukların ruh sağlığı açısından da desteklenmesi gerekmektedir.
• Üreme sağlığı ve cinsel sağlık hizmetleri temel insan hakları arasında yer almaktadır. Bu hizmetler, afetlerde ertelenemez hizmetlerdir. Bu nedenle istenmeyen gebelikleri önleme, doğum öncesi ve sonrası anne, yenidoğan morbidite ve mortalitesinde artışı önlemek için acilen hizmetleri düzenlemek gerekmektedir.
• Bulaşıcı olmayan hastalıklar, sürekli kullanılması gereken ilaç ve tıbbi ekipman göz önüne alındığında, özel dikkat gösterilmesi gereken gruptur. Kronik hastalıklı bireylerde akut komplikasyonların (örneğin kalp krizi geçirme vb.), bakıma ara verilmesinden kaynaklanan olumsuz durumların (kronik diyaliz tedavisi ihtiyacı olanlar, psikiyatrik hastalığı olanlar vb.) iyi yönetilmesi gerekir.
• Önümüzdeki dönemde ihmal edilmemesi gereken en önemli hizmetlerden biri ruh sağlığı hizmetleridir. Hem etkilenen kişilerin hem depremzede konumunda olan sağlık çalışanlarının ruh sağlığı yönünden desteklenmesi gereklidir. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik sendromuna yakalanmamaları için önlem alınmalıdır.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.