Cinsel şiddet hakkında bilmen gereken beş şey!

Cinsel sağlık ve cinsel esenliğin vazgeçilmez bir parçasını her türlü cinsel şiddetten uzak olma hakkı oluşturuyor. Peki, fiziksel, sosyal ve psikolojik pek çok çeşidi olan cinsel şiddet hakkında neleri biliyorsun? Cinsel şiddete maruz bırakıldığını nasıl anlarsın ya da maruz bırakıldığını düşünüyorsan ne yapmalısın? Bu soruların cevaplarını senin için derledik, çünkü cinsel sağlık senin hakkın!

1. Cinsel şiddet nedir?

Cinsel şiddet aslında şemsiye bir kavram. Cinsel şiddet denilince aklına ilk olarak cinsel taciz, cinsel saldırı gibi cinsel şiddet türleri gelebilir, ancak cinselliğin birini denetlemek, aşağılamak, cezalandırmak için kullanıldığı her durum cinsel şiddet kapsamına girer. Dolayısıyla cinsel şiddetin birden çok çeşidi vardır. Cinsel şiddetin, 

• birini istemediği bir cinsel davranışa zorlamak, 
• istemediği bir cinsel içeriğe maruz bırakmak, 
• istenmeyen gebeliği ya da cinsel yolla aktarılan hastalıkları önleyici yöntemlere erişimini engellemek, 
• birinin bedeniyle ya da cinselliğiyle dalga geçmek veya bunları aşağılamak 

gibi birçok farklı yöntemi olabilir.

2. Cinsel şiddete maruz bırakıldığını nasıl anlayabilirsin?

Cinsel şiddete maruz bırakıldığını anlaman ve bunu dile getirmen, birçok toplumsal dinamikten dolayı zor olabilir. Cinsel şiddete maruz bırakıldığını anlamada ilk yol duygularına odaklanmaktan geçiyor. Cinsel şiddet, cinselliğe dair sınırların ihlali anlamına geliyor. Yani partner(ler)ine neyi istediğini ya da istemediğini söylemekten çekiniyor ya da korku duyuyorsan, belirli bir cinsel davranışa maruz kaldığında kendini kötü hissediyorsan, ilişkinin ya da cinsellik pratiğinin içinde kendini güvende hissetmiyorsan cinsel şiddete maruz kalmış olabilirsin. 

3. Cinsel şiddete maruz kaldığında ne yapabilirsin?

Örneğin, partnerin cinsellik içeren ve kendi isteğinizle çektiğiniz bazı görüntüleri senin bilgin ve rızan olmadan arkadaş grubuyla paylaştı ve sen de bunu gördün. Bu paylaşımdan hoşnut olmadın ve bunu partnerine söyledin, ancak olumlu bir tepki alamadın. Bu durum senin rızan dışında gerçekleştiği için bir cinsel şiddet örneği. Rahatsız hissetmen de cinsel şiddete maruz kaldığının bir göstergesi. Böyle bir durumla karşılaşırsan öncelikle güvendiğin biri ya da birileriyle bu durumu paylaşabilirsin. Bununla ilgili çeşitli hukuki yollara da başvurabilirsin. Bu süreçte korku, endişe gibi duygular hissetmen çok doğal ve böyle bir durumda hukuki danışmanlık ve destek alabileceğin Mor Çatı, KADAV, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği gibi yerlere başvurabilirsin. Cinsel şiddet ihbarında bulunmadan önce nasıl bir sürecin seni beklediğini ve hangi adımları izleyeceğini öğrenirsen kendi daha güvenli hissedebilirsin. Ayrıca yakınlarından ve dayanışma görebileceğin kişilerden destek alman da kendini daha güvende hissetmene yardımcı olacaktır.

4. Cinsel şiddete maruz kaldığında nerelerden destek ve danışmanlık alabilirsin?

Cinsel şiddete maruz bırakıldığını düşünüyorsan Mor Çatı, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği ve Kadınlarla Dayanışma Vakfı gibi sivil toplum örgütlerinden destek ve danışmanlık talebinde bulunabilirsin.

5. Cinsel şiddet kriz merkezi nedir?

Cinsel şiddet kriz merkezleri, 1970’li yıllarda Amerika’da ortaya çıkan ve cinsel şiddete maruz kalan birinin adli destek, sağlık desteği, psiko-sosyal destek gibi ihtiyacı olabilecek destekleri tek bir yerden alabileceği merkezler. Türkiye’de henüz cinsel şiddet kriz merkezi bulunmuyor, ancak çok sayıda hak örgütü bu kriz merkezlerinin kurulmasına yönelik çalışmalarını sürdürüyor. Bu kriz merkezlerinin en önemli özelliklerinden biri acil destek sunabilmeleri, çünkü özellikle cinsel saldırı gerçekleşmişse ilk 72 saat büyük önem taşıyor. Bu merkezlerde cinsel şiddet konusunda bilgisi ve farkındalığı olan çalışanların bulunması da cinsel şiddete maruz kalanların bu merkezlere başvurduklarında güvende hissetmelerine yardım ediyor. 

Bu içerik Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’ndan Psikolog Leyla Soydinç ile çekilen Cinsel Sağlık Senin Hakkın kampanya videosu referans alınarak hazırlanmıştır.